Partnerzy:
W dniach 6-7 października 2022r. w Trzyńcu odbyło się 9 spotkanie przedstawicieli pracodawców i związków zawodowych z firm hutniczych działających na terenie Czech, Polski i Słowacji.
W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele związków zawodowych, działający w ramach najważniejszych firm branży stalowej na terenie Czech, Polski i Słowacji – przewodniczący Krajowej Sekcji Hutniczej NSZZ „Solidarność” Andrzej Karol, przewodniczący OZ KOVO U.S. Stal KOŠICE Juraj Varga, przewodniczący OS KOVO Bc. Roman Ďurčo, Integralną częścią Wezwania jest załączona lista obecności. Uczestnicy spotkania reprezentują ponad 50 000 pracowników.
Po wymianie informacji na temat aktualnej sytuacji w poszczególnych firmach i krajach uczestnicy spotkania stwierdzili, że przemysł hutniczy i stalowy nie tylko w ich krajach, ale również w całej Unii Europejskiej jest w bardzo złożonej, wręcz krytycznej sytuacji, jeśli chodzi o utrzymanie produkcji stali, na niezbędnym, bezpiecznym poziomie, a co za tym idzie utrzymanie miejsc pracy i firm. Polityka klimatyczno-energetyczna UE, coraz bardziej zideologizowanai oderwana od rzeczywistości gospodarczej, jest obecnie największym zagrożeniem dla rozwoju naszych krajów.
Na przemysł hutniczy i stalowy w Europie oraz jego globalną konkurencyjność wpływa szereg negatywnych czynników. Wysokie ceny energii, uprawnień do emisji CO2, pakiet regulacyjny „Fit for 55”, który Komisja Europejska przedstawiła 14 lipca 2021r., stanowią ogromne zagrożenie dla unijnej gospodarki i poziomu życia ludności krajów członkowskich. Ich negatywne skutki będą najbardziej widoczne w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. „Fit for 55” będzie miał niezwykle szkodliwy wpływ na niemal wszystkie sektory gospodarki i codzienne życie obywateli.
Uczestnicy spotkania zgodzili się, że obecnie, bezwzględnie konieczne jest wspólne stawienie czoła kryzysowi europejskiego hutnictwa i stalownictwa wszelkimi dostępnymi środkami i jednogłośnie przyjęli niniejsze Wspólne Wezwanie, którego aktualne punkty rozwiązań i żądań to:
– Jak najszybsza interwencja na rynku energii w celu obniżenia cen energii i utrzymania konkurencyjności europejskich producentów stali. Interwencja ta mogłaby przybrać formę oddzielenia ceny gazu ziemnego od ceny energii elektrycznej, ograniczenia ceny gazu do produkcji energii elektrycznej lub regulowania cen wytwarzania energii elektrycznej za pomocą modelu cost+. UE powinna również rozważyć wprowadzenie limitu cenowego na cały importowany gaz ziemny.
– Rewizja EU ETS i wprowadzenie CBAM są kluczowymi aspektami Fit for 55 i w dużej mierze zadecydują o przyszłości przemysłu stalowego w UE. Rozpoczęcie europejskiej debaty nad zawieszeniem handlu emisjami lub ograniczeniem dostępu do rynku dla inwestorów finansowych w celu ustabilizowania ceny, która nadal zwiększa koszty, dla już ciężko doświadczonych przedsiębiorstw przemysłowych. Ponadto, należy wnieść realizm do negocjacji w sprawie rewizji systemu EU ETS i wprowadzenia CBAM, aby nowe przepisy nie zaszkodziły konkurencyjności europejskich hut.
– Przemysły energochłonne – gwałtowny wzrost cen uprawnień do emisji CO2 w ramach systemu EU ETS w ostatnich latach spowodował, że energochłonne przedsiębiorstwa i branże są obecnie na skraju bankructwa lub rozpoczęły już proces likwidacji i relokacji produkcji poza Unią Europejską.
– Zapewnienie rekompensaty kosztów pośrednich EU ETS na maksymalnym poziomie dla wszystkich kwalifikujących się firm.
– Unijne środki ochronne na przywóz wyrobów stalowych z państw trzecich (ang. safeguard measures) powinny być utrzymane w mocy, w szczególności do momentu pełnego obowiązywania mechanizmu CBAM.
– Ograniczenie wywozu odpadów złomu żelaznego z UE do krajów trzecich (złom żelazny jest zdecydowanie najbardziej eksportowanym odpadem z UE, maksimum historyczne osiągnął w 2021r., można oszacować, że prawie 20% złomu wygenerowanego w UE opuszcza Europę). Dostępność złomu żelaznego w UE to zabezpieczenie dostępności surowców wtórnych odzyskiwanych z odpadów, która ma zasadnicze znaczenie dla zaspokojenia przez UE jej popytu wewnętrznego i zmniejszenia zależności od importu surowców pierwotnych z innych regionów, w myśl gospodarki o cyklu zamkniętym.
– Pakiet Fit for 55 nie może działać na niekorzyść krajów uprzemysłowionych, osłabiać naszą konkurencyjność i samowystarczalność energetyczną. Droga UE do dekarbonizacji musi być realistyczna, stopniowa, powinna odzwierciedlać ambicje i działania największych światowych emitentów (Chiny, USA, Indie, Rosja) oraz uwzględniać zatrudnienie i przyszły dobrobyt.
– Komisja Europejska musi przygotować kompleksową ocenę wpływu całego pakietu środków, skutków gospodarczych i społecznych na państwa członkowskie UE.
– Zatwierdzenie programu pomocy dla przedsiębiorstw na podstawie tymczasowych ram prawnych UE w zakresie pomocy państw.
– Wprowadzenie elementu motywacyjnego do oszczędzania gazu ziemnego dla dużych odbiorców poprzez oferowanie rekompensaty finansowej w formie aukcji za dobrowolne zmniejszenie zużycia. Intensyfikacja wsparcia transformacji technologicznej i klimatycznej przemysłu europejskiego, w tym przejścia na paliwa alternatywne.
– Konieczne jest, aby UE przystąpiła do natychmiastowego wprowadzenia regulacji cen podstawowych dóbr tj. żywności, ciepła, ciepłej wody, czynszu, opału i innych paliw.
– Wzywamy rząd do powstrzymania rozpadu finansów publicznych i zapewnienia wystarczających dochodów budżetowych niezbędnych do udzielenia pomocy przedsiębiorstwom i obywatelom poprzez zwiększenie solidarności w systemie podatkowym. Ponadto zwracamy się do rządu o jak najszybsze przygotowanie i wdrożenie krajowego planu antykryzysowego z udziałem partnerów społecznych.
– Wstępna aktywacja Kurzarbeit (postoju, tymczasowego skrócenia czasu pracy) zamiast planowania zwolnień, na przykład w przypadku nagłej przerwy w dostawach gazu ziemnego.
Wzywamy przedstawicieli rządów i eurodeputowanych z Czech, Polski i Słowacji do pilnego, wspólnego wystąpienia do Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego w celu zwrócenia uwagi na znaczenie właściwej dekarbonizacji dla zachowania kluczowych gałęzi przemysłu UE., w tym podkreślenia ryzyka negatywnych skutków dla pracowników UE, wynikających z Fit for 55 oraz wysokich cen energii i gazu, które sprawiają, że unijne firmy stalowe stają
się niekonkurencyjne.
Apelujemy do central krajowych i europejskich związków zawodowych, stowarzyszeń branżowych i pracodawców o pełne poparcie naszego Wezwania.
Bc. Roman Ďurčo
Przewodniczący HOS OS KOVO
Juraj Varga
Przewodniczący RO OZ KOVO U.S.Steel Košice
Andrzej Karol
Przewodniczący Krajowej Sekcji Hutnictwa NSZZ „Solidarność”
